«Εάν σε ρωτήσει κάποιος , τι είναι ή τι γιορτάζουμε με καρναβάλι και τις Απόκριες τι θα πεις; Ότι γιορτάζουμε τον Ζορό, καουμπόι ή σούπερμαν; Το ξεκίνημα της νηστείας;
Παίρνω και εγώ το θάρρος και σε ρωτώ , εσύ ξέρεις γιατί το γιορτάζεις; Γιορτάζεις επειδή το γιορτάζουν και οι άλλοι;
Θα προσπαθήσω να σου δώσω να καταλάβεις τι είναι αυτό το οποίο θα έπρεπε εδώ και καιρό να είχαμε αποφύγει.»
ΟΙ ΑΠΟΚΡΙΕΣ
Η λέξη…?
-Απόκρεω είναι το επίσημο και βυζαντινό όνομα της Αποκριάς. Η λέξη αυτή προέρχεται από το στερητικό «από» και «κρέας». Σημαίνει δηλαδή γενικά την «αποχή από το κρέας», το χρονικό διάστημα των τριών εβδομάδων πριν από την Kαθαρά Δευτέρα και τις σχετικές εορταστικές εκδηλώσεις, έως την Κυριακή της δεύτερης εβδομάδας της περιόδου. Στην Ρώμη χρησιμοποιούσαν την λατινική λέξη "CARNEVALE" που σημαίνει "ΑΝΤΙΟ ΚΡΕΑΣ". Εξ ου και το δικό μας "ΑΠΟΚΡΕΩ" με το οποίο ονόμαζαν οι Βυζαντινοί.
-Ο λόγος γι' αυτή τη διαδικασία και την παρεμβολή των γαλακτοκομικών προϊόντων στην μεσάζουσα εβδομάδα, έγινε με σκοπό να υπάρξει ένας βαθμιαίος καθαρισμός κι εξάσκηση του στομάχου για την αλλαγή της δίαιτας που σηματοδοτεί την απαρχή της Σαρακοστής για την νηστεία.
…‘δεν είναι όμως τα πράγματα τόσο αθώα’ …
Το πώς προήλθε… ?
Αρχαία χρόνια
- Στα αρχαία χρόνια γιόρταζαν την έναρξη του νέου έτους ή προσπαθούσαν να επιτύχουν ώστε ο νέος χρόνος να είναι ευνοϊκός και την άνοιξη γιόρταζαν την αναγέννηση της φύσης. Βασικό στοιχείο ήναν οι έξαλλες εκδηλώσεις των ανθρώπων οι προκλητικές μεταμφιέσεις, τα γλέντια, οι παρελάσεις, τα αστεία, τα πειράγματα, οι βωμολοχίες, τα αισχρά υπονοούμενα, τα κομφετί, οι χοροί κι οι διασκεδάσεις, όλο αυτό το γενικό «ξεφάντωμα»
- Παρόμοιες γιορτές γίνονταν από τους Βαβυλώνιους, τους Αιγυπτίους προς τιμή της Ίσιδος, από τους αρχαίους Έλληνες και τους Ρωμαίους, οι οποίοι γιόρταζαν τα Διονύσια, τα Βακανάλια, τα Σατουρνάλια, τις Καλένδες του Ιανουαρίου, τα Λουπερκάλια του Φεβρουαρίου. Στις περιόδους αυτών των γιορτών οι άνθρωποι άφηναν τελείως ελεύθερους τους εαυτούς τους, τριγυρνώντας μασκαρεμένοι στους δρόμους και πράττοντας κάθε ασχημοσύνη ελεύθερα.
- Όταν περνούσε αυτή η περίοδος άρχιζε μια 40ήμερη νηστεία, κατά την οποία έτρωγαν μόνο ορισμένα φαγητά για να εξευμενίσουν τους θεούς τους. Μ' αυτό τον τρόπο έκαναν αποτοξίνωση σωματικά, ενώ συγχρόνως προσπαθούσαν να εξευμενίσουν τους θεούς, ταλαιπωρώντας το σώμα τους. Τέτοιες 40ήμερες νηστείες γίνονται ακόμα από πολλούς λαούς, τους Πέρσες, τους Ινδούς, τους Μωαμεθανούς κ.λ.π. Όλες αυτές οι γιορτές περιλάμβαναν κυρίως μεταμφιέσεις, χορούς, τραγούδια, γλέντια και κάθε λογής αισχρότητες και όργια που ήταν τόσο βαθιά ριζωμένα στα ήθη και τα έθιμα των διαφόρων λαών, ώστε η Εκκλησία αναγκάστηκε να τα υιοθετήσει και να τα «μετατρέψει» σε χριστιανικές γιορτές.
-------------------------
Μια άλλη περίπτωση …
-Οι αρχαίοι Έλληνες γιόρταζαν τα Ανθεστήρια. Η γιορτή αυτή είχε διπλό περιεχόμενο: από τη μια ήταν γιορτή των λουλουδιών, του κρασιού, της χαράς και του γλεντιού κι απ' την άλλη ήταν γιορτή των νεκρών και των ψυχών.
Οι αρχαίοι πίστευαν ότι τη δεύτερη μέρα των Ανθεστηρίων κατά τις λεγόμενες Χόας (γύρω στην 1η Μαρτίου) άνοιγαν οι πύλες του 'Αδη κι οι νεκροί ανέβαιναν στον Απάνω Κόσμο, για να αποπεμφθούν την τρίτη ημέρα, κατά τους Χύτρους, όπως ονομαζόταν η τρίτη ημέρα. Σ' αυτή την - υποτιθέμενη - διήμερη παραμονή τους μεταξύ των ζωντανών, οι τελευταίοι έκαναν στους νεκρούς πολλές τιμές και τους τάιζαν με πανσπερμία, μ' ένα παρασκεύασμα όπως τα κόλλυβα, αποτελούμενο από σπόρους δημητριακών και όσπρια. Το φαγητό αυτό το μαγείρευαν οι γυναίκες στις χύτρες και δεν επιτρεπόταν να φάει κανείς άλλος.
Πολλοί, λοιπόν, θέλοντας να παραστήσουν τις ψυχές που κυκλοφορούσαν ανάμεσα τους μεταμφιέζονταν και συμπεριφέρονταν με έξαλλο τρόπο, με παράξενους χορούς και πηδήματα. Αυτή πιθανότατα είναι η απαρχή του εθίμου των αποκριάτικων μεταμφιέσεων.
-Αργότερα, με τις δοξασίες αυτές συνδέθηκε κι ο Διόνυσος, πράγμα πολύ φυσικό, αφού ήταν ο θεός της άνοιξης που είχε αναλάβει και το ρόλο του ψυχοπομπού: συνόδευε δηλαδή τους νεκρούς, όταν εκείνοι τη δεύτερη μέρα των Ανθεστηρίων εγκατέλειπαν τον 'Αδη και ανέβαιναν στον κόσμο των ζωντανών.
Ο λόγος του θεού μας λέει:
«Καί καθώς είναι αποφασισμένον εις τούς ανθρώπους άπαξ νά αποθάνωσι, μετά δέ τούτο είναι κρίσις» (Εβραίους θ, 27)
«Το δε Πνεύμα ρητώς λέγει ότι εν υστέροις καιροίς θέλουσιν αποστατήσει τινές από της πίστεως, προσέχοντες εις πνεύματα πλάνης και εις διδασκαλίας δαιμονίων, διά της υποκρίσεως ψευδολόγων, εχόντων την εαυτών συνείδησιν κεκαυτηριασμένην,» (Α΄ ΤΙΜΟΘΕΟΝ 4:1-2)
Στις μέρες μας…
-Έτσι στις μέρες μας πριν αρχίσει η νηστεία καθένας αφηνόταν στο έλεος των δαιμονίων και έπραττε ακατονόμαστες πράξεις για να ξεφαντώσει, επειδή μετά έπρεπε να είναι «άγιος» για 40 ημέρες.
Αυτή η ειδωλολατρική συνήθεια μπήκε μέσα στην εκκλησία από τον επίσκοπο Ρώμης Τελεσφόρο, ο οποίος θέσπισε τη νηστεία του σαραντάημερου. Ο πάπας Γρηγόριος ο Μέγας το 600 μ.Χ καθιέρωσε τη λεγόμενη «Τσικνοπέμπτη», την οποία οι καθολικοί ονομάζουν «σταχτοτετάρτη» που είναι η αρχή της νηστείας. Από την εποχή εκείνη και μετά κι οι «χριστιανοί» άρχισαν να συμμετέχουν σ' όλα αυτά τα όργια των εθνικών, παραδίδοντας τους εαυτούς τους σε κάθε ακολασία. Στις βόρειες χώρες, Νορμανδία, Αγγλία, Γαλλία οι ελευθεριότητες ήταν πολύ πιο ακραίες.
Οι απόκριες είναι μια θρησκευτική ημέρα, αλλά όχι χριστιανική.. Είναι μία περίοδος όπου τα πνεύματα (δαίμονες) υποτίθεται ότι βρίσκονται στο απόγειο της δύναμής τους και επισκέπτονται ξανά του πλανήτη γη… Οι αποκριές είναι ξεκάθαρα και απολύτως κακές, και δεν υπάρχει τίποτα που εμείς έχουμε, ή θα κάνουμε, που θα τις έκανε αποδεκτές στον Κύριο Ιησού.
«ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΣΚΑ ΞΕΧΝΙΕΜΑΙ…»
«Οι Απόκριες είναι η μοναδική μας ευκαιρία μέσα στο χρόνο να βγάλουμε προς τα έξω τον πραγματικό μας εαυτό, γι' αυτό θα πρέπει να προσέξουμε καλά τι μάσκα θα διαλέξουμε...» Έτσι ακριβώς τελειώνει ένα «καρναβαλικό» άρθρο, το οποίο αφού μας
ενημερώνει για την «ιστορία της μάσκας», μας καλεί στις τοπικές καρναβαλικές εκδηλώσεις. Περίεργος, αλήθεια, μου φαίνεται αυτός ο συλλογισμός; Θα πρέπει λοιπόν να φορέσουμε μάσκα για να βγάλουμε τον πραγματικό μας εαυτό; Οπότε, σύμφωνα με τα παραπάνω, το πρόσωπό μας στην ουσία είναι μία «μάσκα» (δηλαδή
κάτι το ψεύτικο), ενώ φορώντας τη μάσκα είμαστε αυτό που είμαστε! Σκέτο μπέρδεμα!….
Άσε που τελικά, μόνο μία αφορά τον χρόνο θα είμαστε αυτοί που είμαστε, ενώ όλο τον υπόλοιπο χρόνο δεν θα είμαστε αυτοί που είμαστε, αλλά θα είμαστε
«μασκαρεμένοι», δηλαδή με τα πρόσωπά μας , χωρίς μάσκα! Τραγικό μπέρδεμα!
Κάπως μπερδεμένη όμως δεν είναι όλη αυτή ιστορία με
το καρναβάλι; Μία γιορτή που όχι μόνο έχει τις ρίζες της
στην ειδωλολατρική εποχή, αλλά έχει καταφέρει να
φτάσει στην εποχή μας, σχεδόν «αλώβητη», με όλα τα
παγανιστικά χαρακτηριστικά της, χωρίς δηλαδή κάποιο,
έστω, χριστιανικό «ένδυμα», (όπως π.χ. η εορτή των
Χριστουγέννων). Μία γιορτή, μάλιστα, που γνωρίζει
τεράστια επιτυχία στα «χριστιανικά» κράτη….
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ:
Γενικά, όταν αναφερόμαστε στο καρναβάλι,
εννοούμε εκείνη την μεγάλη λαϊκή εορταστική εκδήλωση, μεταμφιεσμένων
ανθρώπων που φορώντας ή όχι μάσκες διασκεδάζουν στους δρόμους τραγουδώντας,
χορεύοντας, πίνοντας, ξενυχτώντας, πειράζοντας τους άλλους, λέγοντας αστεία και
βωμολοχίες και γενικά κάνοντας πράγματα, που σε άλλες περιπτώσεις δεν θα
έκαναν..
ΕΤΥΜΟΛΟΓΙΑ: Η λέξη «καρναβάλι» προέρχεται από τις Λατινικές λέξεις
«carne» (=κρέας) και «vale» (=έχε γειά ή απέχω). Σύμφωνα με άλλη εκδοχή
προέρχεται από τις λέξεις «carne» και «levare» (=αίρω, σηκώνω).
Άρα, ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ = «κρέας έχε γειά» ή «σηκώνω το κρέας». Η αντίστοιχη Ελληνική
λέξη είναι «ΑΠΟΚΡΙΑ», που είναι σύνθετη και ετυμολογικά σημαίνει «αποχή από
κρέας» (απο+κρεω).
)ΔΙΑΡΚΕΙΑ: Οι αποκριές ή καρναβάλια διαρκούν τρεις εβδομάδες, γι’ αυτό και η
περίοδος αυτή ονομάζεται Τριώδιο. Η πρώτη εβδομάδα αρχίζει από την «Κυριακή
του Τελώνη και του Φαρισαίου λέγεται «Προφωνέσιμη», γιατί παλιότερα
«προφωνούσαν», δηλαδή διαλαλούσαν, στα χωριά κυρίως, την αρχή της αποκριάς.
Η δεύτερη εβδομάδα αρχίζει από την «Κυριακή του Ασώτου Υιού» και λέγεται «κρεατική
ή κρεοφάγος», επειδή έτρωγαν κρέας και η τρίτη αρχίζει από την «Κυριακή της
Απόκρεω» και ονομάζεται ονομάζεται «τυρινή ή τυροφάγος», επειδή έτρωγαν
γαλακτοκομικά προϊόντα, αλλά και ζυμαρικά. Τα …«Μακαρώνια» με ωμέγα (5)
είναι τροπάρια και μακαρισμοί που έψαλλαν στις κηδείες. Μετά έφτιαχναν κόλυβα
και τα έριχναν στους τάφους για «ανάπαυση των ψυχών». Οι αρχαίοι Αθηναίοι
γιόρταζαν στις αρχές Μαρτίου, τα Ανθεστήρια, μία γιορτή που είχε διπλή όψη: από
την μία ήταν γιορτή των λουλουδιών, του κρασιού και της αχαλίνωτης χαράς και από
την άλλη γιορτή των νεκρών και των ψυχών; Έτσι εξηγούνται και τα Ψυχοσάββατα
στην διάρκεια της αποκριάς.
ΟΙ ΡΙΖΕΣ ΤΟΥ ΚΑΡΝΑΒΑΛΙΟΥ: Οι απαρχές του καρναβαλιού μας οδηγούν
στην αρχαία Ελλάδα. Σκοπός της κοσμικής αποκριάς, σύμφωνα με τον καθηγητή
Λαογραφίας 7. Λουκάτο, είναι η μαγική υποβοήθηση της γης να βλαστήσει με την
βοήθεια των χορών-πηδημάτων και των μεταμφιέσεων, με σκοπό να εξευμενίσουν τα
κακά πνεύματα.
ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ: Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά γνωρίσματα του
καρναβαλιού είναι οι μεταμφιέσεις και οι άσεμνες παραστάσεις, που όπως οι αρχαίες
διονυσιακές γιορτές. Όσοι από τους μεταμφιεσμένους φορούν μάσκες λέγονται
μασκαράδες. Η μάσκα, θεωρείται απόγονος των αρχαίων κωμικών και σατυρικών
προσωπείων που φορούσαν οι ηθοποιοί, όταν έπαιξαν κωμωδίες και σατυρικά
δράματα.
Οι μάσκες αυτές ήταν πήλινες και όμοιες μεταξύ τους. Στην συνέχεια οι
Ρωμαίοι έφτιαξαν μάσκες που διέφεραν η μια από την άλλη. Πολλούς αιώνες
αργότερα, στην Βόρεια Ιταλία, αναπτύχθηκε το θεατρικό είδος της Comedia del
arte, που εισήγαγε τύπους, όπως ο αρλεκίνος και η κολομπίνα με τις ανάλογες
μάσκες και ενδυμασίες. Άλλο χαρακτηριστικό γνώρισμα του καρναβαλιού είναι ο
χορός. Τα χτυπήματα της γης με τα πόδια έχουν καρποφοριακή σημασία. Πολλές από
τις κινήσεις τους πιστεύεται ότι ασκούν μια μαγεία ομοιοπαθητική. Μια μορφή
χορού είναι και το γαϊτανάκι. Επίσης, γνώρισμα της αποκριάς είναι και οι φωτιές.
Ανάβονται στα τρίστρατα σταυροδρόμια το βράδυ της τελευταίας αποκριάς, έχουν σύμφωνα με την λαογραφία, αλλά και μεταβατικό χαρακτήρα, από τον
χειμώνα στην άνοιξη. Πηδούν πάνω από αυτές, νέοι και γέροι, «για το καλό», όπως
λένε. Επίσης, φωτιές ανάβονται και στις πλατείες των χωριών ή και των πόλεων, το
βράδυ «της τρανής αποκριάς» για να κάψουν τον καρνάβαλο.
ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑ)Α: Στην Αρχαία Ελλάδα από το μεσοχείμωνο μέχρι την
Άνοιξη τελούντο προς τιμήν του )ιόνυσου ή Βάκχου οι 7ιονυσιακές ή Βακχικές
γιορτές. Ο 7ιόνυσος ήταν ο κατ’ εξοχήν θεός των λαϊκών στρωμάτων, προστάτης
του αμπελιού και του κρασιού, σύμβολο της χαράς
της ζωής και του αχαλίνωτου κεφιού Στην διάρκεια
των διονυσιακών γιορτών οι οπαδοί του 7ιονύσου
φορούσαν δέρματα ζώων, άλειφαν το πρόσωπό τους
με την τρυγία (κατακάθι του κρασιού) και
στεφανώνονταν με κισσό, το αειθαλές ιερό φυτό του
7ιόνυσου και προσπαθούσαν να έχουν την μορφή
Σατύρων που έμοιαζαν με τράγους.
Στις διονυσιακές γιορτές τραγουδούσαν το «7ιθύραμβο», οι μαλλιαροί
σάτυροι χορευτές μεταμφιεσμένοι σε «γάστρωνες» (κοιλαράδες), δαιμονικές φιγούρες θα λέγαμε, έτσι όπως τους βλέπουμε στιςπαραστάσεις των διαφόρων αγγείων της αρχαιότητας. Ο Αριστοτέλης στην «ποιητική» του αναφέρει ότι η κωμωδία προέρχεται από τον «κώμο» ή «κώμη» που
ήταν η συντροφιά μεθυσμένων που τραγουδούσαν τα «φαλλικά», δηλαδή
πειρακτικά και βωμολοχικά τραγούδια. Οι παρέες αυτές των μεθυσμένων
περιφέρονταν στους δρόμους της πόλης ή του χωριού και πετούσαν αισχρολογίες
στους συντοπίτες τους. Επίσης, ανάλογες παρέες τριγυρνούσαν με άμαξες και
ξεστόμιζαν ένα σωρό βωμολοχίες και αισχρά αστεία (από εκεί έχει μείνει και η
γνωστή φράση «θα ακούσεις τα εξ αμάξης»)!
Προς τιμήν του 7ιονύσου τελούνταν 4 γιορτές: α) Τα μικρά ή κατ΄αγρούς
7ιονύσια, β) Τα Λήναια, γ) Τα Ανθεστήρια και δ) Τα μεγάλα ή εν άστει 7ιονύσια. Τα
Ανθεστήρια που τελούνταν το μήνα Ανθεστηριώνα (από 18 Φεβρουαρίου - 17
Μαρτίου περίπου), ήταν η αρχαιότερη από τις βακχικές γιορτές και κρατούσαν 3
μέρες. Την 2η μέρα γινόταν μια πομπή που συνόδευε τον 7ιόνυσο, ανεβασμένο σε
ένα άρμα που είχε σχήμα πλοίου, τα μέλη της ακολουθίας φορούσαν μάσκα. Τον
ρόλο του 7ιόνυσου έπαιζε ο άρχων βασιλεύς. Στα σημερινά χρόνια υποκατάστατο
του 7ιόνυσου θεωρείται ο βασιλιάς καρνάβαλος.
ΑΡΧΑΙΑ ΡΩΜΗ: Κατά τους χρόνους της ρωμαϊκής
αυτοκρατορίας τα χαρακτηριστικά έθιμα του γλεντιού,
του κρασιού και του «μασκαρέματος», ήταν
συνυφασμένα με τις γιορτές που ήταν αφιερωμένες
στον θεό Κρόνο (Saturn): τα Κρόνια «Λουπερκάλια»
και «Σατουρνάλια».
ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ: Από την αρχή η Χριστιανική
Εκκλησία στάθηκε αντίθετη και επικριτική σε όλες αυτές τις γιορτές της αχαλίνωτης
ακολασίας και κραιπάλης. Μάλιστα, ο άγιος Τιμόθεος, μαθητής του Απ. Παύλου και
επίσκοπος Εφέσου, κατά την παράδοση, υπέστη στην Έφεσο, επί αυτοκράτορα
7ομιτιανού, μαρτυρικό θάνατο, από τους εξαγριωμένους όχλους των ειδωλολατρών,
επειδή σε κάποια γιορτή της «Αρτέμιδος της Εφεσίας», "Καταγώγιον ονομαζομένην",
κατέκρινε τα όργια των εορταστών.
Ο Απόστολος Πέτρος στην Α΄του Επιστολή (62μ.Χ) γράφει χαρακτηριστικά «και
διά τούτο παραξενεύονται ότι σεις δεν συντρέχετε με αυτούς εις την αυτήν εκχείλισιν
της ασωτίας, και σας βλασφημούσιν»· (Πέτρου Α' 4:4), ενώ ο Απόστολος Παύλος
στην επιστολή τους προς Γαλάτας (58 μ.Χ.) αναφέρει ως έργα της σαρκός τις
«μέθαι» και τις «κώμαι», όπου «κώμη» είναι «η θορυβώδης πορεία διασκεδαστών επί
τη εορτή θεού τινός». «Φανερά δε είναι τα έργα της σαρκός, τα οποία είναι μοιχεία,
πορνεία… ΜΕΘΑΙ, ΚΩΜΟΙ, και τα όμοια τούτων, περί των οποίων σας προλέγω,
καθώς και προείπον, ότι οι τα τοιαύτα πράττοντες βασιλείαν Θεού δεν θέλουσι
κληρονομήσει». (Γαλάτες 5:19-21)
Κατά το 2ο αιώνα ο Κλήμης ο Αλεξανδρεύς μιλάει για τους συγχρόνους του τους
''γελοίως κατάτας πομπάς σχηματιζομένους" και τον 4ο αιώνα ο Ιωάννης ο
Χρυσόστομος επιτίθεται κατά των χριστιανών για την "ακαταγέλαστον κωμωδίαν" να
καταστρέφουν το πρόσωπό τους σύμφωνα με ειδωλολατρική συνήθεια, ενδύοντας
γυναίκες με ανδρικά ρούχα.
Ότι και τον επόμενο αιώνα συνεχίζονταν οι μεταμφιέσεις
μαρτυρεί ο 62ος κανόνας της εν Τρούλλω Πενθέκτης Οικουμενικής Συνόδου, ο
οποίος καταδικάζει τις μεταμφιέσεις και τις μάσκες, όπως και τους χορούς και τους
αστεϊσμούς, που ελάμβαναν χώρα σε παρόμοιες καρναβαλικές εορτές του
παρελθόντος, και επιβάλλει στους κληρικούς, που μετέχουν την ποινή της
καθαιρέσεως, στους δε λαϊκούς την ποινή του αφορισμού: «Τάς ούτω λεγομένας
Καλάνδας, και τα λεγόμενα Βοτά, και τα καλούμενα Βουμάλια, και την εν τη πρώτη του
Μαρτίου επιτελουμένην πανήγυριν, καθάπαξ εκ της των πιστών πολιτείας
περιαιρεθήναι βουλόμεθα.
Αλλά μη και τάς των γυναικών δημοσίας ορχήσεις, και πολλήν λύμην και βλάβην εμποιείν δυναμένας. Έτι μην και τάς ονόματι των παρ' Έλλησι ψευδώς ονομασθέντων θεών, ή εξ ανδρών ή γυναικών γινομένας ορχήσεις και τελετάς, κατά τι έθος παλαιόν και αλλότριον του των Χριστιανών βίου, αποπεμπόμεθα, ορίζοντες μηδένα άνδρα γυναικείαν στολήν ενδιδύσκεσθαι ή γυναίκα την ανδράσιν αρμόδιον αλλά μήτε προσωπεία κωμικά ή σατυρικά ή τραγικά υποδύεσθαι· μήτε το του
βδελυκτού 0ιονύσου όνομα την σταφυλήν εκθλίβοντος εν τοις ληνοίς επιβοάν μηδέ τον
οίνον εν τοις πίθοις επιχέοντας, γέλωτα επικινείν αγνοίας τρόπω ή ματαιότητος ή τα της
δαιμονιώδους πλάνης, ενεργούντας. Τους ουν από του νυν τι των προειρημένων
επιτελείν εγχειρούντας, εν γνώσει τούτων καθισταμένους, τούτους, ει μεν κληρικοί είεν,
καθαιρείσθαι προστάσσομεν, ει δε λαϊκοί, αφορίζεσθαι».
Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος (349-407μ.Χ.) αναφερόμενος στο επιχείρημα ότι
με τις καρναβαλικές εκδηλώσεις διασκεδάζουν και ευφραίνονται οι άνθρωποι,
ξεφεύγουν από την καθημερινότητα, απαντά ότι αυτό είναι τελείως παράλογο, διότι η
χαρά και ευφροσύνη πρέπει να συμβαδίζουν με την ηθική και την ευπρέπεια. «Το
να χαιρόμαστε με όλα δεν είναι καλό… επειδή και ο μοιχός χαίρεται όταν καταστρέψει
τον γάμο του πλησίον του… ας μην κοιτάμε λοιπόν αν κάποιος χαίρεται, αλλά εάν για
καλό πράγμα χαίρεται». Όταν μεταβάλλεται ένα σπίτι σε πορνείο, είναι ντροπή να
ισχυρίζεται κανείς ότι πρόκειται για ηδονή και ευχαρίστηση.«Πορνείον γέγονέ σου η
οικία, μανία και οίστρος, και ουκ αισχύνη ταύτα ηδονήν καλών;».
Παρ' όλα αυτά όμως στο μαρτυρολόγιο του αγίου 7ασίου, (3os αιώνας), που
γράφτηκε τον 10 αιώνα, βρίσκουμε τη μαρτυρία ότι "εν γαρ τη ημέρα των καλανδών
Ιανουαρίων μάταιοι άνθρωποι, τω έθει των Ελλήνων εξακολουθούντες, χριστιανοί
ονομαζόμενοι, μετά παμμεγέθους πομπής προέρχονται, εναλλάττοντες την εαυτών
φύσιν και τον τρόπον, και μορφήν του διαβόλου ενδύονται αιγείοις δέρμασι
περιβεβλημένοι, το πρόσωπον ενηλλαγμένοι, αποβάλλουσιν εν ω ανεγεννήθησαν
αγαθώ".
Κατά το 12o αιώνα ο Βαλσαμώνας ομολογεί και εκείνος ότι στην εποχή του,
παρά τις απαγορεύσεις, το έθιμο των μεταμφιέσεων βρισκόταν σε ακμή.
Έτσι οι περισσότερες από τις διονυσιακές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων πέρασαν
στο Βυζάντιο και έφτασαν μέχρι τα χρόνια μας.
Παρά την κατά καιρούς, αντίδραση αρκετών ευσεβών χριστιανών
το καρναβάλι, όχι μόνο διατηρείται σήμερα σαν θεσμός στην «χριστιανική» πατρίδα μας, αλλά γιορτάζεται πανηγυρικά.
Αυτό συμβαίνει για λόγους α) πολιτιστικούς, β) διαφημιστικούς-τουριστικούς, γ)
ψυχαγωγικούς και δ) -το κυριότερο- οικονομικούς.
Μετά από όλα αυτά ας μην θεωρήσει κανείς ότι την Αγία Εκκλησία του Χριστού
την ενδιαφέρει να απευθύνει χιλιάδες «αφορισμούς» σε όλους αυτούς τους
συνανθρώπους μας που λαμβάνουν μέρος -με τον άλφα ή βήτα τρόπο – σε διάφορες
«αποκριάτικες εκδηλώσεις».
http://eugenia-nikos.blogspot.com/2012/02/blog-post_17.html
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου